نظام حسابداری اولیه در دورۀ پیش‌ازتاریخ: یافته‌هایی از کاوش تل مش‌کریم، شهرستان سمیرم

بررسی نظام حسابداری و فرایند رشد و تکامل آن در دورۀ پیش‌ازتاریخ از موضوعات دارای اهمیت برای شناخت جوامع انسانی، ارتباطات آن­ها، شکل‌گیری نظام­های تجاری برون و درون‌منطقه‌ای و همچنین روند شکل‌گیری و تکامل خط و نگارش است. کالاشمارها و گوی­های شمارشی از جمله شواهدی هستند که می­توانند بر نقش نظارتی و جمع­آوری و طبقه­بندی تولیدات دلالت کنند. این مواد توانستند زبان­ها وگویش­های مختلف را که مشکلی در روند تجارت به حساب می­آمدند، به زبانی دیداری و قابل فهم یعنی یک زبان تجاری واحد تبدیل کنند. این زبان تجاری، تسهیل و دقت در روند تجارت بین مناطق مختلف را سبب شد. هدف این پژوهش بررسی، گونه‌شناسی و طبقه‌بندی اشیای شمارشیِ (کالاشمار) یافت شده از تل مش­کریم است. محوطه     مش­کریم در بخش جنوب­شرقی شهرستان سمیرم در نزدیکی مرز استان فارس با اصفهان قرار دارد و دارای مساحتی درحدود ۱۴۰۰ مترمربع با ارتفاع ۲ متر از سطح دشت است؛ گاهنگاری تل مش­کریم به دورۀ باکون میانی، (4500‌) پ.م برمی­گردد. مواد فرهنگی به‌دست‌آمده شامل 32 قطعه ژتون شمارشی و یک قطعه گل‌خط است که در این مقاله ژتون‌های شمارشی به سه گونه و هفت زیرگونه طبقه‌بندی شده‌اند. همچنین وجود یک چوب‌خط، نشان‌دهندۀ وجود نظام حسابداری اولیه در این محوطه است.